Ventileren
Goed ventileren is nodig voor je gezondheid. Toch gebeurt dit vaak onvoldoende. Een op de tien woningen heeft schimmel, bijna de helft bevat tabaksrook en in veel huizen is binnen meer fijnstof aanwezig dan buiten. Ventilatie kan dus beter!
Vroeger ging luchtverversing in huis vanzelf, via naden en kieren. Maar in moderne kierdichte huizen gebeurt dat niet en is andere ventilatie nodig. Vuile lucht moet het huis uit en schone lucht moet aangevoerd worden. Vervuilde lucht in huis versterkt allergieën, luchtwegproblemen en irritatie van slijmvliezen, zeker bij ouderen en mensen die al ziek zijn. Ventilatie zorgt voor minder vuile lucht in huis; helemaal te voorkomen is vervuiling niet.
Ventilatie kost wat energie, maar het is geen verspilling: het is hard nodig voor je gezondheid.
Zorg voor voortdurende aanvoer van frisse lucht via open (klep)raampjes en/of ventilatieroosters; en zorg dat lucht door je huis kan stromen, via ruimte onder de binnendeuren of roosters in binnendeuren en -muren. Ventileer extra (bijvoorbeeld met een extra open raam of het ventilatiesysteem op de hoogste stand) als je kookt, doucht en als er veel mensen zijn.
Natuurlijke ventilatie;
In de meeste oude huizen zit geen mechanisch ventilatiesysteem. Voor gezonde schone lucht in huis zijn bewoners dan aangewezen op de roosters, klepraampjes, naden en kieren in huis. Natuurlijke ventilatie is van essentieel belang voor een gezond leefklimaat. Je kunt hier zelf op toe zien dat het goed gebeurt!
Schone lucht in huis is noodzakelijk voor jouw gezondheid. Daarvoor is ventilatie nodig: aanvoer van verse lucht en afvoer van vervuilde lucht en vocht. In huizen zonder een mechanisch ventilatiesysteem (twee derde van de Nederlandse huizen) kan dat alleen via natuurlijke ventilatie: lucht stroomt de woning in via klepraampjes en roosters. De vervuilde lucht stroomt via afvoerkanalen de woning uit.
Als naden en kieren zijn dichtgemaakt om tocht en warmteverlies tegen te gaan, vindt er minder ventilatie plaats. Als bewoners ook nog klepraampjes en roosters dicht houden vanwege kou of tocht, ontstaat een ongezonde leefomgeving. Gelukkig kun je daar zelf wat aan doen.
Natuurlijke ventilatie herkennen
Zo'n twee derde van de woningen heeft natuurlijke ventilatie. De aanvoer van lucht gaat dan vaak via roosters in de kozijnen of gevels van de woon- en slaapkamers.
In 40 procent van de (meestal oudere) huizen met natuurlijke ventilatie ontbreken ventilatieroosters. In dat geval moet schone lucht binnenkomen via (klep)raampjes, of via naden en kieren.
Voor de afvoer van lucht is er in huizen met natuurlijke ventilatie vaak een afvoerkanaal vanuit de keuken en de badkamer (afzuigkap en/of ventilator), door het dak of de gevel naar buiten. Door natuurlijke trek verdwijnt dan lucht uit deze vochtige ruimtes naar buiten.
Tips ventileren in huis
Ventilatie met mechanische afvoer;
Ventilatie met mechanische luchtafvoer zorgt voor gezonde schone lucht in huis. Voorwaarde is wel dat het ventilatiesysteem goed is aangelegd en je regelmatig onderhoud pleegt. Ontdek of deze vorm van mechanische ventilatie in jouw woning aanwezig is en wat je kunt doen om dit mechanische ventilatiesysteem te verbeteren.
Mechanische luchtafvoer zorgt ervoor dat de lucht in huis voortdurend ververst wordt, doordat het ventilatiesysteem voortdurend lucht uit de woning wegzuigt. Schone lucht komt dan vanzelf binnen via open ventilatieroosters en eventuele open (klep)ramen. Ventilatie is noodzakelijk voor gezonde lucht in huis. Dat kan prima met mechanische afvoer, maar goed gebruik en onderhoud is noodzakelijk. Als dat goed zit, dan is mechanische ventilatie beter dan natuurlijke ventilatie.
Mechanische ventilatie: werking en geschiktheid
Sinds de jaren 70 is ventilatie met mechanische afvoer in gebruik. Het zit in ongeveer 3 van de 10 Nederlandse huizen. Met mechanische ventilatie bedoelen we niet een plafondventilator of afzuigkap in de keuken, maar een afzuigsysteem door het hele huis dat voortdurend 24 uur per dag lucht afvoert uit huis.
Een ventilatie-unit (meestal te vinden in dezelfde ruimte als de cv-ketel) zuigt die lucht weg uit de keuken, de badkamer en het toilet. De lucht verdwijnt via afzuigventielen in het plafond of de muur.
Een regelknop met 2 of 3 standen (meestal te vinden in de keuken en/of de badkamer) regelt hoeveel lucht het mechanische afvoersysteem afvoert.
Door het afzuigen van lucht wordt op een natuurlijke manier lucht aangezogen van buiten; via ventilatieroosters en/of (klep)raampjes komt die binnen.
Zelf mechanische ventilatie goed gebruiken
Mechanische ventilatie zorgt voor voldoende gezonde lucht in huis onder voorwaarde dat er voldoende lucht van buiten onbelemmerd door het huis kan stromen. Daar heb je zelf invloed op.
Als je luchtaanvoer via roosters en ramen tegenhoudt door deze dicht te houden, dan loop je het risico dat lucht uit de kruipruimte naar de woning wordt gezogen, inclusief het vocht, de schimmels en het radongas die daarin voorkomen. Zorg dus dat lucht makkelijk naar binnen kan, en zich door het huis kan verplaatsen: laat ventilatieroosters dag en nacht open (en klepraampjes als je thuis bent), en zorg voor minstens 1,5 cm ruimte tussen de deur en de drempel, of voor alternatieven zoals roosters in de binnenmuren of -deuren.
Makkelijk energie besparen op mechanisch ventilatie unit van voor 2006
U heeft mechanische ventilatie en u heeft kunnen lezen dat de ventilatie-unit (meestal te vinden in dezelfde ruimte als de cv-ketel) 24 uur per dag lucht afzuigt uit de keuken, de badkamer en het toilet. De motor van deze ventilatie unit draait 24uur per dag, dus gebruikt continu stroom.
Je kunt hier eenvoudig ruim 50 euro per jaar op uw energiekosten besparen door uw oude ventilatiebox van voor 2006 te vervangen voor een zuinige ventilator box. Verbruikt tot 83% minder energie dan traditionele modellen met wisselstroomotor van voor 2006.
Dit is makkelijk verdient en na verloop van tijd heeft u de ventilatiebox volledig terugverdiend en levert het zelfs jaarlijks geld op. Met deze investering zorgt u dus niet alleen voor een comfortabel leefklimaat, maar gaat u goed om met het milieu en bespaart u jaarlijks geld op uw energierekening!
Balansventilatie;
Balansventilatie zorgt voor gezonde schone lucht in huis, mits het goed wordt aangelegd en je regelmatig onderhoud pleegt. Ontdek of deze manier van ventileren in jouw woning aanwezig is, en wat je kunt doen om balansventilatie te verbeteren.
Balansventilatie heet zo omdat dit ventilatiesysteem evenveel lucht aan- als afvoert. Meestal zit er ook een warmteterugwin-unit in (wtw): die warmt koude lucht van buiten op met de warmte van de afgevoerde lucht. Dat maakt balansventilatie het energiezuinigste ventilatiesysteem. Je kunt balansventilatie ook vraaggestuurd maken met sensoren die CO2 en/of vocht meten. Daarmee stem je de ventilatie af op de behoefte en wordt het nog zuiniger.
Ventilatie is noodzakelijk voor gezonde lucht in huis. Balansventilatie biedt dat, maar vereist goed gebruik en onderhoud van onder andere de filters. Bij achterstallig onderhoud kunnen gezondheidsproblemen ontstaan doordat de luchtverversing afneemt en de vuile filters schimmel en bacteriën jouw huis in blazen.
Maak filters en ventielen regelmatig schoon met een stofzuiger (filters) of een sopje (de ventielen), en vervang de filters minstens twee keer per jaar.
